Η κατάψυξη ή κρυοσυντήρηση ωαρίων αποτελεί μια μέθοδο διατήρησης της γονιμότητας για λόγους υγείας ( πχ πριν από θεραπεία για καρκίνο) ή στην περίπτωση γυναικών που επιθυμούν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους για το μέλλον λόγω εκπαιδευτικών, επαγγελματικών ή προσωπικών δεδομένων.
Πότε θα πρέπει να γίνεται;
Είναι γνωστό ότι η γονιμότητα με την πάροδο των ετών μειώνεται, ιδιαίτερα μετά την ηλικία των 30 ετών. Οπότε, η κατάψυξη ωαρίων σε μια πρώιμη αναπαραγωγικά ηλικία, κάτω από τα 35 έτη, μπορεί να εξασφαλίσει περισσότερες πιθανότητες για εγκυμοσύνη, όταν η γυναίκα είναι πλέον προχωρημένης αναπαραγωγικής ηλικίας.
Σε αντίθεση με τις ωοθήκες και τα ωάρια που σταδιακά γερνάνε, η μήτρα θεωρείται πως “δεν έχει ηλικία”. Έτσι, με κατάλληλη προετοιμασία και το πιθανότερο φαρμακευτική υποστήριξη, η γυναίκα μπορεί να κυοφορήσει με επιτυχία σίγουρα στη δεκαετία των 40 αλλά και στις αρχές της δεκαετίας των 50. Τα κατεψυγμένα ωάρια αποθηκεύονται στους -196 βαθμούς Κελσίου, οπότε θεωρείται πως παραμένουν ανέπαφα στο πέρασμα του χρόνου.
Σε ποιές περιπτώσεις θα πρέπει να προχωρήσουμε σε κρυοσυντήρηση ωαρίων;
Αρχικά η μέθοδος αναπτύχθηκε προκειμένου να μπορέσουν, γυναίκες που διεγνώσθηκαν με καρκίνο, να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους πριν από την χειρουργική επέμβαση, τη χημειοθεραπεία ή την ακτινοβολία. Οι περισσότερες από αυτές τις διαδικασίες έχουν σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στις ωοθήκες και τα ωάρια και μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε στειρότητα. Η διατήρηση της γονιμότητας γυναικών με καρκίνο μέσω της κρυοσυντήρησης ωαρίων εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες με πιο σημαντικούς τον τύπο του καρκίνου, την ηλικία της γυναίκας και το είδος της θεραπείας.
Επίσης, στη σύγχρονη εποχή, όπως έχει διαμορφωθεί η καθημερινότητα και η κοινωνία μας, οι γυναίκες φαίνεται να καθυστερούν την τεκνοποίηση για διάφορους λόγους. Προκειμένου να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους, να εξελιχθούν επαγγελματικά, για λόγους οικονομικούς (ανεργία, στήριξη οικογένειας), ή καθαρά προσωπικούς, πχ δεν έχουν βρει ακόμα τον κατάλληλο σύντροφο, έχουν προσφάτως χωρίσει πριν να κάνουν παιδιά ή δεν νιώθουν έτοιμες να γίνουν μητέρες.
Πως γίνεται και ποιά τεχική έχει καλύτερα αποτελέσματα;
Η κατάψυξη ωαρίων είναι ουσιαστικά σαν το πρώτο μέρος μιας εξωσωματικής. Η διέγερση των ωοθηκών με φαρμακευτική αγωγή διαρκεί συνήθως 10-12 ημέρες και παρακολουθείται με υπερηχογραφήματα και εξετάσεις αίματος (έλεγχος ορμονών). Την κατάλληλη στιγμή προγραμματίζεται η ωοληψία. Μετά, τα ωάρια προετοιμάζονται από τους εμβρυολόγους, καταψύχονται και μένουν κατεψυγμένα μέχρι η γυναίκα να αποφασίσει να προσπαθήσει να μείνει έγκυος με αυτά.
H ανάπτυξη εμβρύων με χρήση κρυοσηντηρημένων ωαρίων με την τεχνική της υαλοποίησης (Vitrification), είναι εξίσου αποτελεσματική όσο και των εμβρύων που προέρχονται από φρέσκα ωάρια. Η κρυοσυντήρηση ωαρίων είναι εξαιρετικής σημασίας στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, ειδικά σε περιπτώσεις όπου είναι σχεδόν επιβεβλημένη όπως σε προγράμματα δωρεάς ωαρίων, σε περίπτωση απουσίας σπέρματος από τον σύζυγο, καθώς επίσης και σε περιπτώσεις θεραπείας καρκίνου και διατήρησης της γονιμότητας λόγω αυξημένης ηλικίας.
Η τεχνική της κρυοσυντήρησης εμβρύων με την μέθοδο της υαλοποίησης (Vitrification) έχει αναπτυχθεί πρόσφατα και είναι πολλά υποσχόμενη για την αποτελεσματικότητά της. Με την τεχνική της υαλοποίησης η διαδικασία της κατάψυξης διαρκεί λίγα λεπτά, χωρίς να υποβάλλει το έμβρυο/ωάριο στην πιο επεμβατική διαδικασία μακράς κατάψυξης που ήταν και η πιο συνηθισμένη μέθοδος κρυοσυντήρησης μέχρι πρόσφατα.